De Stichting Niel Steenbergen en Oosterhout toonde de afgelopen jaren heel wat werken van Niel Steenbergen in deze vitrine. En steeds konden we u netjes vertellen waar u naar stond te kijken: wanneer de Oosterhoutse kunstenaar het getoonde maakte en waarom.
Deze expositie is anders.
We weten niet precies wanneer Niel Steenbergen (1911-1997) de dierfiguurtjes maakte die u nu in deze vitrines ziet. Bijna al zijn beelden en penningen hebben een duidelijke ontstaansgeschiedenis: hij maakte ze in opdracht, of ter ere van een bijzondere gelegenheid.
Maar deze diertjes zijn er gewoon – en niemand weet precies waarom.
Wel ongeveer, trouwens. De kunstenaar gaf de diertjes die u hier ziet aan zijn kinderen en kleinkinderen. Die denken dan ook dat hij ze puur ‘voor het plezier en de familie’ heeft gemaakt. Omdat hij het leuk vond, zo simpel is het. Zijn inspiratie deed hij op tijdens wandelingen in de dierentuin.
Toch begon Steenbergen waarschijnlijk wel met een serieuzere inslag aan deze serie bronzen dierfiguurtjes. De kunstenaar maakte vaak werk waar dieren een rol in spelen, dus bestaan er ook veel voorstudies – ‘oefenbeeldjes’ – van dierfiguren. Een aantal figuren die u hier nu ziet, lijken te horen bij zulke voorstudies voor een fontein in Gelderland.
In de eerste helft van de jaren zestig ontwierp Steenbergen een fontein voor Huize Heijendaal, een landhuis op het terrein van de Radboud Universiteit Nijmegen. In de fontein zoals die er nu staat, is een hoofdrol weggelegd voor drie gebeeldhouwde vissen. Maar in een van de eerdere ontwerpen voor de fontein nam Steenbergen heel andere dieren op: een kameel, leeuw, stier en hond. Er bestaat nog een kleine, bronzen versie van dat eerste ontwerp.
Waarschijnlijk maakte Steenbergen de eerste dierfiguurtjes in deze reeks tijdens zijn voorbereidingen voor de fontein bij Huize Heijendaal. En beleefde hij er zo’n plezier aan, dat hij ook figuurtjes bleef maken toen het ontwerp voor die fontein een andere kant op ging.